به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بروجن سلام ، به نقل از شورای عالی استانها، انتقال میان حوزه‌ای آب در سال‌های اخیر سبب بحث‌های فراوانی در رسانه‌ها و فضای مجازی شده است تا جایی که درگیری‌هایی هم در میان مردم استان‌های مختلف رخ داده است و اعتراضاتی هم بر له و علیه این پروژه‌ها شکل گرفته است. استان چهارمحال و بختیاری به‌عنوان استانی پر آب در محاصره استان‌های خشک یکی از مبدأهای انتقال آب است اما انتقال آب غیر کارشناسی شده سبب خشک شدن مهم‌ترین چشمه‌های این استان است. این در حالی است که چهارمحال و بختیاری باوجود دارا بودن منابع آبی زیاد در تأمین آب موردنیاز در حوزه آشامیدنی، کشاورزی و صنعت دچار مشکل است. از سوی دیگر استان اصفهان به دلیل خشک‌سالی نیازمند انتقال آب میان حوزه‌ای است و این مشکل باید صورتی برطرف شود اما اقدامات غیرعملی سبب شده است مشکلات زیادی برای استان چهارمحال و بختیاری به‌عنوان استان مبدأ حادث شود. انتقال آب این استان در حالی صورت می‌گیرد که اخیراً 8 دشت استان بحرانی – ممنوعه اعلام شده است.
برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ لطف‌الله شیخ سامانی نماینده استان چهارمحال و بختیاری رفته‌ایم تا از جزئیات ماجرا آگاه شویم.
متن کامل گفت‌وگو را در زیر می‌خوانید:
* جناب آقای شیخ سامانی بحث‌های زیادی در مورد انتقال آب چهارمحال و بختیاری شکل گرفته است لطفاً بفرمایید ماجرا چیست؟
باوجوداینکه استان چهارمحال و بختیاری قهرمانانی مانند بی‌بی مریم و سردار اسعد بختیاری داشته است اما همیشه مظلوم واقع شده است. مردم این استان خود را فدایی ایران میدانند و در هر نقطه‌ای که لازم باشد برای دفاع از خاک کشور عزیزمان پیشگام می‌شوند؛ اما چون توان لابی‌گری یا علاقه‌ای به کسب قدرت نداشته‌اند مشکلاتی برایشان به وجود آمده است. استان چهارمحال و بختیاری از استان‌های پر آب کشور است اما مردم آن نمی‌توانند از این نعمت خدادادی استفاده کنند. در حال حاضر نیز مردم با مشکلات بی‌آبی و کم‌آبی مواجه هستند. دشت‌های این استان وضعیت بحرانی و بحرانی ممنوعه هستند. شهرستان‌های حوزه آبریز بهشت‌آباد مانند شهرکرد و بروجن و حوزه آبریز زاینده‌رود مانند سامان، بن، فارسان، کیار و اردل با مشکل آب آشامیدنی روبه‌رو هستند. بااین‌وجود انتقال آب به‌صورت بین‌حوزه‌ای در حال انجام است و ما انتقادهای زیادی به این مسئله داریم.
باوجوداینکه چهارمحال و بختیاری جزو استان‌های پر آب است چطور که مردم استان دچار کمبود آب شوند؟
وزیر نیرو شعار سال 99 را «سازگاری با کم‌آبی» اعلام کرده‌اند. این شعار قشنگی است اما آیا عملیاتی شد؟ در دستورالعمل‌های سازمان آب و فاضلاب سرانه آب شرب 165 لیتر تعیین شده است اما متأسفانه در استان هم‌جوار (اصفهان) سرانه مصرف آب 250 لیتر برای هر شخص در نظر گرفته شده است. چرا؟ اگر شعار امسال سازگاری با کم‌آبی است چرا در استان اصفهان برنج کشت می‌شود؟ در شهرستان نجف‌آباد در باغ‌های محصور برنج کشت می‌شود و باید کارشناسان وزارت نیرو مراجعه کرده و ببینند. استان اصفهان دارای 17 هزار حلقه چاه غیرمجاز است. چرا این چاه‌ها پلمپ نمی‌شود؟ همان‌طور که آقای وزیر هم میدانند یکی از شروط انتقال آب، تأمین نیاز آبی منطقه مبدأ است. به این معنی که استان چهارمحال و بختیاری سرچشمه 3 رود بزرگ کارون، زاینده‌رود و دز است و ابتدا باید نیاز آبی این استان تأمین‌شده و سپس آب اضافی به سایر استانها منتقل شود؛ اما این در حالی است که استان چهارمحال و بختیاری از تأمین نیازهای اولیه خود عاجز است. به‌گونه‌ای که صنایع عمده این استان مانند کارخانه‌های فولاد و سیمان با مشکل تأمین آب موردنیاز روبه‌رو هستند و با تانکر آب‌رسانی می‌شوند. در حوزه کشاورزی ما زمین‌های زیادی در دشت‌های شهرکرد، سفیددشت و فرادنبه داریم که شیوه‌های نوین آبیاری در آن‌ها اجرا شده است اما به دلیل کمبود آب این سامانه‌های آبیاری بدون استفاده باقی‌مانده‌اند.
* چه تأثیری بر استان دارد؟
استان چهارمحال و بختیاری ازنظر بیکاری رتبه اول را در کشور دارد و جزو استان‌های با نرخ بالای فلاکت است. مانع اصلی بیکاری در استانها عدم تأمین آب موردنیاز است. چراکه بسیاری از سرمایه‌گذاران به دلیل نبود آب مناسب از سرمایه‌گذاری در استان منصرف می‌شوند و با توجه به اینکه سرچشمه 3 رود مهم کشور است اما مجوز برداشت به استان داده نمی‌شود سرمایه‌گذاران حاضر به انتقال سرمایه به این استان نیستند. این در حالی است که اخیراً فرماندار کاشان درخواست کرده است که انتقال آب زاینده‌رود از 500 به 700 لیتر بر ثانیه افزایش یابد. خب اگر قرار است که استان مبدأ اجازه برداشت آب نداشته باشد و بر اساس مصوبه شورای عالی آب هرگونه بارگذاری آب از رودخانه زاینده‌رود ممنوع است اما فرماندار کاشان چنین ادعایی را مطرح کرده است؛ بنابراین اگر برداشت ممنوع است باید برای همه ممنوع باشد اما اگر قرار است که استان مبدأ برداشت نکند اما استان ای دیگر حق برداشت داشته باشند این کار غیراخلاقی و غیرقانونی است.
باید کدام سخن را باور کنیم. از طرفی می‌گویند پروژه بهشت‌آباد تعطیل شده است و از طرفی به‌صورت شبانه کار انجام می‌شود. از طرفی می‌گویند مجوز برداشت آب در دشت‌های بن – بروجن صادر شده است از طرفی اجازه اجرا نمی‌دهند؛ بنابراین با توجه به مصوبه چهلم شورای عالی آب به طرح بهشت‌آباد هیچ اشاره‌ای نشده است. بهترین گزینه برای اجرای طرح سد خرسان است که متأسفانه از شرکت مدیریت منابع آب به سمت بهشت‌آباد سوق داده‌شده و علیرغم ابهام‌های زیاد به تونل و سد بهشت‌آباد و مخاطراتی که از سوی مدیریت منابع آب و آب نیرو اعلام شده است جای شگفتی دارد که بدون مجوز زیست‌محیطی این سد در حال اجراست.
* وزارت نیرو چرا جلو اجرای این پروژه را نمی‌گیرد؟
این سؤال ما نیز هست. علیرغم اینکه کنتورهای هوشمند استان به ابزار سنجش تجهیز شدند و نشانگر این است که چهارمحال و بختیاری با توسعه کنونی و طبق مصوبه شورای عالی آب در دهه گذشته هیچ‌گونه تخصیص جدید نداشته است برداشت‌های استان ما زیر 200 میلیون لیتر است؛ اما وزارت نیرو نمی‌خواهد آمار شرکت آب منطقه‌ای که نماینده این وزارت خانه در استان است را قبول کند که جای بحث دارد.
اگر وزارت نیرو به آمار نماینده خودش یعنی شرکت آب منطقه‌ای مراجعه کند می‌بیند که در تونل سوم بهشت‌آباد 250 میلیون لیتر برداشت آب است، 234 میلیون لیتر سهم چهارمحال و بختیاری در این حوزه و 266 میلیون لیتر سهم محیط‌زیست است. کدام آب بهشت‌آباد را می‌خواهید منتقل کنید؟ اگر بهشت‌آباد آب دارد چرا در طرح تونل سوم بر اساس 250 میلیون لیتر هزینه شده است اما ادعا می‌کنند که 130 میلیون لیتر برداشت خواهد شد. اگر آب کم شده است کاهش در حوزه بهشت‌آباد هم نمایان می‌شود. ازاین‌رو می‌خواهند دوباره هزینه کرده و تونل‌های جدید احداث کنند. چرا از همان تونل سوم آب را منتقل نمی‌کنند.
درخواست شما از وزیر نیرو چیست؟
حرف ما این است که اگر جمعت اصفهان را به سرانه آب شرب که 165 لیتر است ضرب کنیم مقدار آب موردنیاز مشخص می‌شود. از وزیر نیرو سؤال داریم که چرا آب چشمه لنگان که هزینه‌ای هنگفت انتقال داده شده است وارد سد نمی‌شود؟ مگر نه اینکه انتقال آب برای کشاورزی و صنعت است پس چرا به‌دروغ عنوان می‌شود انتقال برای آب آشامیدنی بوده است. چرا از تجربه طرح‌های گتوند و قم رود که باعث خشک شدن منابع آبی شد استفاده نمی‌شود؟ در حال حاضر همان‌طور که اطلاع دارید شرکت آب نیرو به دنبال افزایش ایستگاه‌های پمپاژ در چغاخور است تا آب را به چشمه‌هایی که وزارت نیرو خشکانده است منتقل کند. تاکی این بی‌تدبیری‌ها باید در کشور ادامه پیدا کند؟ اگر تونل بهشت‌آباد به طول 65 کیلومتر احداث شود شهرکرد، فرخ شهر، شهرکیان، هفشجان و طاقانک خشک می‌شوند. از کجا می‌خواهید به این شهرها آب منتقل کنید تا جبران شود؟ ادعا می‌کنید که احداث تونل سبب خشکی نمی‌شود پس چرا برای این 500 متر تونلی که سبب خشک شدن آب منطقه شده است می‌خواهید از چغاخور آب منتقل کنید تا جبران شود؟ بنابراین از وزیر درخواست تا با توجه به اینکه چهارمحال و بختیاری جزو استان‌های محروم است به صدای مردم این استان گوش کنند و اجازه اجرای این پروژه‌ها را ندهند. استان ما مانند استان هم‌جوار توان لابی‌گری ندارد بنابراین مسئولان وزارت خانه باید به داد مردم استان برسند در غیر اینصورت مردم تکلیف خودشان را روشن خواهند کرد و خودشان به مشکل رسیدگی می کنند.
